Lúc còn nhỏ thì lúc nào cũng mong tới Tết vì được bố mẹ mua cho quần áo mới, được nhân tiền lì xì và quan trọng nhất là được ăn nhiều món ngon mà ngày thường chả bao giờ được ăn. Mình vẫn nhớ rõ hai món mà mình thích ăn nhất, bao giờ cũng ăn nhiều nhất là dưa hấu và củ cải ngâm nước mắm. Ngày nhỏ dưa hấu không phổ biến như bây giờ, lúc ấy chỉ có mỗi loại dưa hấu tròn và chỉ có bán vào ngày Tết. Năm nào mình cũng theo mẹ đi chợ Tết và luôn giành chọn dưa hấu cho mâm ngũ quả trên bàn thờ. Mình sẽ tăm tia và tìm kiếm trong đóng dưa to đùng ấy và chọn quả to nhất, kiểu như ăn một ngày bù cho 364 ngày còn lại không được ăn ấy :). Dưa hấu ngày nay phổ biến, nhưng thường chỉ có loại dưa dài thôi nhưng mỗi lần Tết đến cả nhà mình vẫn thích chọn dưa tròn để chưng và cũng như thói quen, mẹ luôn để mình chọn dưa
Những kỷ niệm ngày Tết còn gắn liền với món củ cải ngâm nước mắm. Không như dưa hấu, củ cải ngâm nước mắm có thể làm vào bất cứ lúc nào trong năm nhưng cho tới bây giờ mình vẫn thắc mắc tại sao mẹ chị làm nó vào ngày Tết ?!?! Có lẽ nhờ vậy mà món ăn đơn giản, bình dân, hơi quê mùa này lại là món ăn xa xỉ đối với mình vì mỗi năm chỉ được ăn vài ngày. Một lý do nữa có lẽ cũng vì món này thường được ăn kèm với bánh tét, mà bánh tét thì chỉ có vào dịp Tết thôi. Nói thật là mình chả hảo món bánh tét cho lắm nhưng lại thích cực củ cải ngâm nước mắm mẹ làm, ăn cùng cơm trắng hay xôi mình đều thấy ngon. Có khi chỉ vài cọng củ cải mà bát cơm hét veo trong vòng vài phút ấy chứ :”>.
Sau này, vì duyên phận đẩy đưa, mình phải sống ở nơi rất rất xa bố mẹ, chẳng có nhiều người Việt, chẳng có Tết. Mình cảm thấy nhớ vô cùng những ngày Tết mẹ con dắt díu nhau đi chợ thật sớm rồi tay xách nách mang đủ thứ về nấu nấu nướng nướn, nhớ lắm những lúc gia đình quây quần cùng gói bánh tét, bà và mấy dì thì gói bánh, ông cùng các cháu buộc dây (riêng mẹ chỉ ngồi kể chuyện vui cho mọi người). Những ngày Tết tất bật là thế nhưng dường như ai cũng hân hoan và háo hức, mọi mệt mỏi tan biến sau tiếng cười vui vẻ từ những những câu chuyên của các thành viên trong gia đình. Dù không được sống trong không gian ấm áp, tràn ngập niềm vui đó nhưng mình cũng cố gắng để có một Tết xa nhà cũng đầm ấp và đầy đủ các hương vị quê ;). Ở đây mình chuẩn bị cho tết trễ hơn ở nhà, chỉ khoảng 1 tuần trước đêm giao thừa thôi. Ngôi nhà nhỏ của mình cũng dường như ấm áp hơn khi mâm cơm ngày 30 tết cũng khá đầy đủ với thịt kho, dưa giá, canh củ sen nấu sườn non, bánh chưng xanh, dưa hấu đỏ, và tất nhiên không thể thiếu củ cải ngâm nước mắm rồi
Mình đã thử củ cải ngâm của nhiều nhà làm rồi nhưng vẫn thích củ cải mẹ ngâm nhất. Nhờ vào những chỉ dẫn chi tiết của mẹ mà món củ cải mình làm lần đầu tiên thành công ngoài mong đợi :). Anh nhà mình không hảo bánh chưng, bánh tét cho mấy nhưng hôm đó ăn cùng củ cải, anh ăn hơn nửa đòn bánh tét luôn. Vui nhất là vừa ăn mà vừa khen, mình cứ gọi là mát lòng mát dạ, chẳng bõ công í :). Vì làm cũng nhiều nên mình mang sang cho hai chị hàng xóm một ít, các chị cũng rất thích và hỏi mình cách làm. Minh ghi cách làm ở đây luôn để chia sẻ với mọi người món củ cải ngâm theo cách ’gia truyền’ nhà mình
§ Nguyên liệu
– 1.5 kg củ cải trắng. Chọn những củ tươi, vỏ trắng, nhẵn, dáng củ thon dài, nhỏ dần về phía đuội, củ năng tay thì mới chắc và không bị xốp bên trong.
– 1 quả đu đủ xanh. Chọn loại đu đủ còn non và thật xanh thì sau khi ngâm đu đủ mới giòn và ngon, không nên chọn đu đủ đã bắt dầu chín
– 2 củ cà rốt to. Chọn củ tươi, có màu đỏ đẹp, và quan trọng là củ chắc, không bị xốp nhé
– Nửa trái thơm. Người miền Nam gọi là quả thơm, miền Tây gọi là khóm, còn ngoài bắc thì gọi là dứa. Nên chọn dứa xanh, hơi chua thì tốt hơn.
– Phèn chua: nhỏ bằng đốt ngón tay ít
– Một quả ớt sừng
– 1 củ tỏi, chọn loại có tép to, khoảng 5-7 tép
– Một chén nước mắm loại NGON. Chất lượng nước mắm ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng củ cải nhé mọi người, nhớ chọn loại ngon để làm, mình dùng nước mắm Chinsu
– Hai chén đường cát
§ Cách làm
1. Củ cải bào vỏ, rửa sạch, cắt ngắn khoảng 5 cm rồi chẻ nhỏ. Ngâm củ cải vào nước muối nhạt ( tùy theo lượng nước mà điều chỉnh lượng muối cho phù hợp, độ mặn của nước muối giống như vị mặn của nước canh là được)
2. Đu đủ gọt vỏ, cắt như củ cải
3. Cà rốt: gọt vỏ, tỉa hoa
4. Thơm: gọt vỏ, rửa sạch, cắt hình tam giác nhỏ
5. Tỏi lột sạch vỏ, bào mỏng
6. Ớt thái lát to
7. Hòa tan phèn chua vào khoảng 2 lít nước, cho củ cải và đu đủ vào ngâm 15 phút thì vớt ra, xả thật kỹ với nước lạnh. Chú ý xả vắt nhiều lần để củ cải và đu đủ hết vị chát
8. Phơi nắng củ cải, cà rốt, đu đủ, thơm đến khi vừa khô lại (nếu trời nắng thì phơi một ngày là được). Nếu phơi quá khô thì củ cải mất độ giòn, ngâm nước mắm sẽ bị dai quá. Nếu không phơi nắng được thì các bạn cho vào lò nướng, mở 100 0C, dùng một muỗng hay nĩa chặn ngay cửa lò, sấy trong khoảng 2 – 2.5h là được.
9. Sau khi các các loại củ quả vừa khô, trôn đều với tỏi và ớt xắt lá, cho vào một lọ thủy tinh sạch và có nắp đậy
10. Đun nước mắm với đường cho sôi và tan hết đường, để nguội rồi rót vào lọ thủy tinh đã có các loại củ quả, đây kín
11. Sau khi ngâm được một ngày thì cho ngược hỗn hợp nước mắm đường vào xong, đun sôi, để nguội rồi cho lại vào lọ thủy tinh ngâm tiếp.
12. Đậy kín lọ thủy tinh, để nơi thoáng mát, ngâm khoảng 5 ngày là ăn được.